ถึงวันพืชมงคลทีไร ก็อดนึกถึง “เกษตรกร” ไม่ได้ เพราะหมายถึงคนส่วนใหญ่ของประเทศ ที่มีอยู่ราว 27 ล้านคน ถือเป็นคนกลุ่มใหญ่ที่ทุกฝ่ายควรให้ความสำคัญ เนื่องจากเป็นรากฐานสำคัญในการสร้างความแข็งแกร่งให้กับประเทศ แต่ตลกร้ายสำหรับคนกลุ่มนี้ก็คือ เกือบทั้งหมดยังติดอยู่กับปัญหารายได้และความเหลื่อมล้ำ แม้ว่าจะเป็นคนสำคัญของประเทศก็ตาม
แม้ว่าสมาชิกของหอการค้าฯ ส่วนใหญ่จะไม่ใช่เกษตรกร แต่เพราะเกษตรกรคือต้นทางของวัตถุดิบ คือต้นน้ำของหลายธุรกิจที่ไม่อาจละเลย ดังนั้น เราจึงสนใจและพยายามยกระดับคนกลุ่มนี้ให้ดียิ่งขึ้น ที่สำคัญกว่านั้น คือ ต้องสร้างความต่อเนื่องเรื่องการเพิ่มผลิตภาพและประสิทธิภาพ รวมถึงการปฏิรูปภาคการเกษตร ทั้งด้านการผลิตและการแปรรูป มุ่งไปสู่เป้าหมาย “เกษตรมูลค่าสูง” โดยปรับวิธีการให้เหมาะสมกับบริบทที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งในมิติสภาพแวดล้อม และความต้องการของตลาด พร้อมนำนวัตกรรมมาประยุกต์ใช้เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม
แนวทางการพัฒนาภาคการเกษตรจะเกี่ยวพันในหลากหลายประเด็น อาทิ วิธีการบริหารจัดการ โดยหอการค้าฯ สนับสนุนการทำการเกษตรแบบรวมผลิตและรวมจำหน่าย (เกษตรแปลงใหญ่/สหกรณ์) การสร้างความต่อเนื่องในการบริหารจัดการน้ำ พร้อมขยายพื้นที่ชลประทานให้เกษตรกรได้มีน้ำใช้เพียงพอ ทั่วถึง และเป็นธรรม การพัฒนาคลัสเตอร์พันธุ์พืชพันธุ์สัตว์ และส่งเสริมให้มีความหลากหลายทางชีวภาพ การสร้าง Smart Farmer โดยพัฒนาให้เป็นผู้ประกอบการเกษตรที่มีองค์ความรู้ มีการใช้เทคโนโลยี และการบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ ส่งเสริมให้เกษตรกรสามารถเข้าถึง Big Data ด้านการเกษตร และใช้ประโยชน์จากดิจิทัลแพลตฟอร์ม เป็นต้น
ก้าวต่อจากนี้ ประเทศไทยต้องเร่งพัฒนาและเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตร ไปสู่อุตสาหกรรมอาหารและเศรษฐกิจชีวภาพ ตามแนวทาง BCG (Bioeconomy, Circular Economy, Green Economy) ซึ่งเป็นการพัฒนาเศรษฐกิจให้เกิดความยั่งยืน และเป็นเทรนด์ที่สำคัญของโลก โดยภาคเอกชนจำนวนมากเริ่มขับเคลื่อนเรื่องเหล่านี้แล้ว เอาไว้โอกาสหน้าจะมาเล่าให้ฟังอีกครั้ง
แต่ก่อนที่จะถึงจุดนั้น แนวทางการพัฒนาที่กล่าวมาข้างต้นนั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องปรับ Mindset ของเกษตรกรใหม่ มุมมอง วิธีคิดเดิม ๆ เป็นอุปสรรคสำคัญที่ทำให้ภาคเกษตรยังย่ำอยู่กับที่ นอกจากนั้น นโยบายที่สนับสนุนเกษตรกรและผู้ประกอบการให้เข้าถึงนวัตกรรม เทคโนโลยี แหล่งเงินทุน และมาตรฐานการผลิตสินค้าเกษตรและอาหารที่ยั่งยืนนั้น ต้องดำเนินการอย่างต่อเนื่อง มิฉะนั้นก็จะไม่สามารถสร้างโมเมนตัม ของการเปลี่ยนแปลงได้ ที่สำคัญอีกประการหนึ่ง คือการขับเคลื่อนแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (หมุดหมายที่ 1 ด้านเกษตรและอาหาร) ให้เกิดจริง เพราะแผนที่ผ่านกระบวนการกลั่นกรองมาอย่างดี แต่ไม่ได้ถูกนำมาปฏิบัติจริง ก็ถือเป็นการสิ้นเปลืองงบประมาณโดยเปล่าประโยชน์ครับ
สนใจศึกษาแผนการขับเคลื่อนการสร้างเกษตรมูลค่าสูง ภายใต้กรอบการปฏิรูปประเทศด้านเศรษฐกิจ ที่หอการค้าไทยทำร่วมกับสภาพัฒน์
คลิกดูรายละเอียดได้ที่
